Tekst groter?

Glas-in-loodraam / Toelichting bij opening van de kerk in 1964

 

Verklaring van het glas in lood raam.

(uit “Hervormd Hoogeveen” van 18 april 1964)

Ik ben de wijnstok, gij zijt de ranken. Wie in Mij blijft, gelijk ik in hem, die draagt veel vrucht, want zonder Mij kunt gij niets doen.

Johannes 15 : 5 (NBG51)

Ik ben de wijnstok en jullie zijn de ranken. Als iemand in mij blijft en ik in hem, zal hij veel vrucht dragen. Maar zonder mij kun je niets doen.

Johannes 15 : 5 (NBV)

De glazenier heeft het beeld van de wijnstok willen zichtbaar maken, dat de Here Jezus gebruikt om de gemeenschap met zijn gemeente aan te duiden. In het raam gaat het dus ook allereerst om dit leven der gemeente met haar Heer. Hij noemt zich de ware wijnstok. In de antieke wereld zag men de wijnstok als levensboom. Jezus zegt, dat het echte leven niet te vinden is in de natuurlijke gaven van deze wereld, zoals wijn, brood en water. Wie het leven zoekt in de natuurlijke werkelijkheid van deze ontwortelde en God vervreemde wereld is als de stengel, die afgesneden van zijn worteltak nog wel even tiend en bloeit, maar eigenlijk al midden in de dood ligt en dus een schijnleven leidt, Zo leidt de moderne mens met heel zijn gulzig levensverlangen een oneigenlijk en voorbijgaand bestaan, omdat hij de band met de goddelijke levensbron verloren heeft. Jezus is door de hemelse landman op deze aarde gezet als de ware levensboom, opdat we in Hem zullen worden ingeplant als ranken en het vol ontplooide en eeuwig blijvende Leven met God zullen hervinden.

Maar als ranken zullen we binnen de gemeente dan een werkelijke innige en doorwerkende gemeenschap met Christus als wijnstok moeten hebben. Houden de takken zich niet vast aan de stam en draagt niet de wijnstok de ranken zodat ze voortdurend en volledig op elkaar ingesteld zijn? Daarom is een sympathiek of orthodox oordeel over Jezus niet voldoende. En moet de volkomen afhankelijkheid zijn van Hem, die zich door Hem laat bepalen en stuwen, zó dat men innerlijk groeit en bloeit en vrucht opbrengt. Om die vruchten aan de buitenkant gaat het de hemelse landman. God vindt het beslissende niet of u zelfgenoegzaam wat van Christus geniet, maar of u Hem zo in uw leven laat doorwerken,dat het praktisch wat opbrengt voor God en uw naaste. Als dat niet zo is, wordt u door God als een waardeloze rank van Christus en de gemeente losgesneden en overgegeven aan een geestelijke dood.

Als dat wel zo is, zorgt het louterend snoeimes van zijn beproevingen, dat u nog meer vrucht oplevert. De glazenier geeft in die lijn een wijnstok weer karig in bladeren, rijk aan volle druiven.

Als u angstig vraagt hoe u met uw vuile, afgevallen leven een vruchtbare rank aan de wijnstok kunt worden, hoor dan hoe Jezus in ons verband zegt: Gij zijt nu rein om het woord dat Ik tot u gesproken heb. Het Woord van Zijn vergeving is de basis voor de gemeenschap met Hem. De glazenier beeldde dat uit door de alfa en omega, de eerste letter en laatste letter van het Griekse alfabet in het fundament van het raam te plaatsen. Maar links in het raam vinden we ook de sacramenten afgebeeld door de Johanniesche symbolen van broodmand en vis (avondmaal, Joh. 6) en van het doopwater, waarboven de Geest zweeft (als in Gen. 1 en Joh. 1). Het begin van de gemeenschap met Christus wordt duidelijk door de waterreiniging en Geestesverlening van de doop, die de inlijving in de wijnstok bij het jonge kind aanduiden. Het onderhouden van de gemeenschap geschiedt zichtbaar in de herhaalde avondmaalsversiering. Om dat laatste onderhouden der gemeenschap gaat het vooral. Want alleen als we trouw bij Christus blijven en ons door Hem laten dragen in het geloof en Zijn Woord bewaren kunnen we vrucht opbrengen. In eigen kracht kunnen we niets doen, buiten Hem wacht ons enkel vruchteloosheid en dus verwerping voor eeuwig.

De inhoud van het leven met Christus kan volgens Johannes 15 gekarakteriseerd worden als je laten vervullen met Zijn genadige liefde en die liefde doorgeven aan anderen met woord en daad. Dat zijn de gevraagde vruchten. Die liefde draagt het stempel van het offer. Niemand heeft grotere liefde dan dat hij zoals Jezus zijn leven inzet voor zijn vrienden. Daarom tekende de oudchristelijke kunst de wijnstok reeds in de vorm van een kruis. Daarom zette de glazenier in het verlengde van de wijnstok het allesbeheersende kruis. Opdat we daaruit en daarin zullen leven als gemeente, vruchtbare ranken in Christus.

ds. M. van den Bosch

(Wijkpredikant van de “Goede Herderkerk” in de jaren 1960 t/m 1964.)